Қасидаҳо Модари май Шикоят аз пирӣ * * * Модари майро бикард бояд қурбон, Баччаи ӯро гирифту кард ба зиндон. Баччаи ӯро аз ӯ гирифт надонӣ, То - ш накӯбӣ нахусту з - ӯ накашӣ ҷон. Ҷуз, ки набошад ҳалол дур бикардан, Баччаи кӯчак зи шири модару пистон. То нахӯрад шир ҳафт маҳ ба тамомӣ, Аз сари урдибиҳишт то буни обон. Он гаҳ шояд зи рӯи дину раҳи дод, Бачча ба зиндони тангу модар қурбон. Чун бисупорӣ ба ҳабс баччаи ӯро, Ҳафт шаборӯз хира монаду ҳайрон. Боз чу ояд ба ҳушу ҳол бубинад, Ҷӯш барорад, бинолад аз дили сӯзон. Гоҳ забар зер гардад аз ғаму гаҳ боз Зер - забар ҳамчунон з - андӯҳи ҷӯшон. Зар(р) бар оташ куҷо бихоҳӣ полуд, Ҷӯшад, лекин зи ғам наҷӯшад чандон. Боз ба кирдори уштуре, ки бувад маст, Кафк барорад зи хашму зояд шайтон. Марди ҳарос кафкҳош пок бигирад, То бишавад тирагишу гардад рахшон. Охир, к - ором гираду наҷаҳад тез, Дар - ш кунад устувор марди нигаҳбон. Чун бинишинад тамому софӣ гардад, Гунаи ёқути сурх гираду марҷон. Чанд аз ӯ сурх чун ақиқи ямонӣ, Чанд аз ӯ лаъл чун нигини Бадахшон. В - ар - ш бибӯӣ гумон барӣ, ки гули сурх Бӯй бад - ӯ доду мушку анбари бобон. Ҳам ба хум андар ҳамегудозад чунин, То ба гаҳи навбаҳору нимаи найсон. Он гаҳ агар ними шаб дараш бикушоӣ, Чашмаи хуршедро бубинӣ тобон. В - ар ба булӯр - андарун бубинӣ, гӯӣ, Гавҳари сурх аст ба кафи Мӯсии Имрон Зулф шавад родмарду суст диловар, Гар бичашад з - ӯю ройзард - гулистон. В - он, ки ба шодӣ яке қадаҳ бихӯрад з - ӯй, Ранҷ набинад аз он фарозу на аҳзон. Андӯҳи даҳсоларо ба Танҷа рамонад, Шодии навро зи рай биёраду Уммон. Бо майи чунин, ки солхӯрда бувад чанд, Ҷом бигардад фарози панҷаи хулқон. Маҷлис бояд бисохта маликона, Аз гулу в - аз ёсуману хайрии алвон. Неъмати фирдавс густурида зи ҳар сӯ, Сохта коре, ки кас насозад чунон. Ҷомаи заррину фаршҳои навойин, Шӯҳра раёҳину тахтҳои фаровон. Барбати Исову фаршҳои фаводӣ, Ҷанги Мудакниру нойи чобуки ҷонон. Як саф мирону Балъамӣ бинишаста, Як саф Ҳаррону Пирсолеҳи деҳқон. Хусрав бар тахти пешгоҳ нишаста, Шоҳи мулуки ҷаҳон амири Хуросон. Турк ҳазорон ба пой пеши саф - андар, Ҳар як чун моҳи бар ду ҳафта дурахшон. Ҳар як бар сар басо - к мӯрд ниҳода, Рӯш майи сурху зулфи ҷаъдаш райҳон. Бодадиҳанда буте бадеъ зи хубон, Баччаи хотуни турку баччаи ҳоқон. Чун - ш бигардад набид чанд ба шодӣ, Шоҳи ҷаҳон шодмону хурраму хандон. Аз кафи турке сиёҳчашми парирӯй, Қомати чун сарву зулфакон - ш чавгон, З - он майи хушбӯй соғаре биситонад, Ёд кунад рӯи шаҳриёри Саҷистон. Худ бихӯрад нӯшу авлиёш ҳамэдун Гӯяд ҳар як чу май бигирад шодон: "Шодии БӯҶаъфар Аҳмад бинни Муҳаммад, Он маҳи озодагону мафхари Эрон, Он малики адлу офтоби замона, Зинда бад - ӯ доду рӯшноии кайҳон, Он - к набуд аз нажоди одам, чун ӯ, Низ набошад, агар нагӯӣ бӯҳтон. Ҳуҷҷати якто худою сояи ӯяст, Тоати ӯ карда воҷиб ояти Фурқон. Халқ зи хоку зи обу оташу боданд, В - ин малик аз офтоби гавҳари Сосон. Фар(р) бад - ӯ ёфт мулки тираву торӣ, Адн бад - ӯ гашт низ гетии вайрон. Гар ту фасеҳӣ, ҳама маноқиби ӯ гӯй, В - ар ту дабирӣ, ҳама мадоеҳи ӯ хон. В - ар ту ҳакимию роҳи ҳикмат ҷӯйӣ, Сирати ӯ гиру хуӣ мазҳаби ӯ дон. Он - к бад - ӯ бингарӣ ба ҳикмат, гӯйӣ Инак Суқроту ҳам Фалотуни Юнон. В - ар ту фақеҳию сӯйи шаръ гиройӣ, Шофеӣ инак ту, БӯҲанифаву Суфён. Гар бикушояд зуфон ба илму ба ҳикмат, Марди хирадро адаб физояду имон. В - ар ту бихоҳӣ фариштае, ки бубинӣ, Инак ӯяст ошкоро Ризвон". Хуб нигаҳ кун бад - он латофату он рӯй, То ки бубинӣ бар ин, ки гуфтам, бурҳон. Покии ахлоқи ӯву покнажодӣ Бо нияти неку бо макорими эҳсон. В - ар сухани ӯ расад ба гӯши ту як роҳ, Саъд шавад мар туро нуҳусати Кайвон. В - ар - ш ба садр - андарун нишаста бубинӣ, ҷазм бигӯйӣ, ки зинда гашт Сулаймон. Сомсаворе, ки то ситора битобад, Асб набинад, чун ӯ савора ба майдон. Боз ба рӯйи набарду кину ҳамият, Гар - ш бубинӣ миёни миғфару хафтон. Хор намояд - т зиндапил бад - он гоҳ В - арчи бувад масту тез гаштаву ғуррон. В - ар - ш бидидӣ Сифандиёр гаҳи разм, Пеши синонаш ҷаҳон давидаю ларзон. Гарчӣ ба ҳангоми ҳилм кӯҳ тани ӯй, Кӯҳи Сиём аст, ки кас набинад ҷунбон. Душман ар аждаҳост, пеши синонаш Гардад чун мум пеши оташи сӯзон. В - ар ба набард оядаш ситораи Баҳром, Тӯшаи шамшери ӯ шавад ба гаравгон. Боз бад - он гаҳ, ки май ба даст бигирад, Абри баҳорӣ чун ӯ наборад борон. Абри баҳорӣ ҷуз оби дида наборад, Ӯ ҳама дебо ба тахту зар(р) ба анбон. Бо ду каф ӯ зи бас ато, ки бубахшад, Хор намояд ҳадису қиссаи тӯфон. Лоҷарам, аз ҷуду аз саховати ӯяст, Нарх гирифта мадеҳу сомити арзон. Шоир зӣ ӯ равад фақиру тиҳидаст, Бо зари бисёр боз гардаду ҳамлон. Марди суханро аз ӯ навохтану бир(р), Марди адабро аз ӯ вазифаи девон. Боз ба ҳангоми доду адл бар халқ Нест ба гетӣ чун - ӯ набилу мусулмон. Дод биёбад заиф ҳамчу қавӣ з - ӯй, Ҷавр набинӣ ба назди ӯву на удвон. Неъмати ӯ густурида бар ҳама гетӣ, Он чи кас аз неъматаш набинӣ урён. Бастаи гетӣ аз ӯ биёбад роҳат, Хастаи гетӣ аз ӯ биёбад дармон. Бо расани авфи он муборак хусрав, Ҳалқаи танг аст ҳар - ч дашту биёбон. Пӯзиш бипазираду гуноҳ бибахшад, Хашм наронад, ба авф кӯшаду ғуфрон. Он малики Нимрӯзу Хусрави пирӯз, Давлати ӯ юзу душман - оҳуи нолон. Амр бин(н) ал - Лайс зинда гашт бад - ӯ боз, Бо ҳашами хешу он замонаи эшон. Рустамро ном агар чи сахт бузург аст, Зинда бад - ӯяст номи Рустами Дастон. Рӯдакиё, барнавард мадҳи ҳама халқ, Мадҳи ӯ гӯю мӯҳри давлат бистон! В - ар - ч бикӯшӣ ба ҷаҳди хеш бигӯйӣ В - ар чи кунӣ тез фаҳми хеш ба сӯҳон, В - ар чи дусад тобеа фаришта дорӣ, Тезпаре бозу ҳар - ч ҷинию шайтон. Гуфт надонӣ сазошу хезу фароз ор, Он - к гуфтӣ, чунон - к гуфтӣ натвон. Инак мадҳе чунон, ки тоқати ман буд, Лафз ҳама хубу ҳам ба маънӣ осон. Ҷуз ба сазовори мир гуфт надонам, В - ар чи ҷарирам ба шеъру Тойию Ҳассон. Мадҳи амире, ки мадҳ з - ӯст ҷаҳонро, Зиннат ҳам з - ӯю фарру нуҳзату сомон. Сахт шикӯҳам, ки аҷзи ман бинамояд, В - ар чи Сареам або фасоҳати Саҳбон. Бар духти мадҳ арза кард замоне В - ар чи бувад чира бар мадоеҳи шоҳон. Мадҳи ҳама халқро карона падид аст, Мидҳати ӯро карона неву на поён. Нест шигифте, ки Рӯдакӣ ба чунин ҷой, Хира шавад беравону монад ҳайрон. В - арна маро БӯУмар диловар кардӣ В - онгаҳ дастуре гузидаи Аднон. Заҳра куҷо будаме ба мадҳи амире, К - аз пайи ӯ офарид гетӣ яздон. В - ар - ам заифию бебудам набудӣ В - он - к набуд аз амири машриқ фармон. Худ бидавидӣ ба сони пайк мураттаб Хидмати ӯро гирифта ҷома ба дандон. Мадҳи расул аст, узри ман бирасонад, То бишиносад дуруст мири сухандон. Узри раҳи хешу нотавонию пирӣ, К - ӯ ба тани хеш аз ин наёмад меҳмон. Давлати мирам ҳамеша бод бар афзун, Давлати аъдои ӯ ҳамеша бар нуқсон! Сар - ш расида ба моҳ - бар ба баландӣ В - они муодӣ ба зери моҳӣ пинҳон. Талъати тобандатар за талъати хуршед, Неъмати пояндатар зи Ҷудию Саҳлон. Бозгашт ба аввал * * * Маро бисуду фурӯ рехт ҳар чӣ дандон буд, Набуд дандон, ло - бал чароғи тобон буд. Сапеду симзада буду дурру марҷон буд, Ситораи саҳарӣ буду қатраборон буд. Яке намонд кунун з - он, ҳама бисуду бирехт, Чӣ наҳс буд? - Ҳамоно, ки наҳси Кайвон буд. На наҳси Кайвон буду на рӯзгори дароз, Чӣ буд ман - т бигӯям, қазои яздон буд. Ҷаҳон ҳамеша чу чашмест, гирдгардон аст, Ҳамеша то буд, ойин - ш гирдгардон буд. Ҳамон, ки дармон бошад, ба ҷои дард шавад Ва боз дард ҳамон, к - аз нахуст дармон буд. Куҳан кунад ба замоне ҳамон куҷо нав буд Ва нав кунад ба замоне ҳамон, ки хулқон буд. Басо шикастабиёбон, ки боғи хуррам буд Ва боғи хуррам гашт, он куҷо биёбон буд. Ҳаме чӣ донӣ, эй моҳрӯи мушкинмӯй, Ки ҳоли банда аз ин пеш бар чӣ сомон буд? Ба зулфи чавгон нозаш ҳамекунӣ ту бад - ӯ, Надидӣ он гаҳ ӯро, ки зулфчавгон буд. Шуд он замона, ки рӯяш ба сони дебо буд, Шуд он замона, ки мӯяш ба сони қатрон буд. Чунон, ки хубии меҳмону дӯст буд азиз, Бишуд ки боз наёмад, азизмеҳмон буд. Басо нигор, ки ҳайрон будӣ бад - ӯ бар чашм, Ба рӯи ӯ дари чашмам ҳамеша ҳайрон буд. Шуд он замона, ки ӯ шод буду хуррам буд, Нишоти ӯ ба фузун буду бими нуқсон буд. Ҳамехариду ҳамесохт бешумор дирам, Ба шаҳр ҳар кӣ яке турки норпистон буд. Басо канизаки некӯ, ки майл дошт бад - ӯ, Ба шаб зи ёрии ӯ назди ҷумла пинҳон буд, Ба рӯз чунки наёрист шуд ба дидани ӯ, Ниҳеби хоҷаи ӯ буду бими зиндон буд. Набиди равшану дидори хубу рӯи латиф, Агар гарон буд, зӣ ман ҳамеша арзон буд. Дилам хазинаи пурганҷ буду ганҷ сухан, Нишони номаи мо мӯҳру шеър унвон буд. Ҳамеша шоду надонистаме, ки ғам чӣ бувад, Дилам нишоту тарабро фарохмайдон буд. Басо дило, ки ба сони ҳарир карда ба шеър, Аз он сипас, ки ба кирдори сангу сандон буд. Ҳамеша чашмам зӣ зулфакони чобук буд, Ҳамеша гӯшам зӣ мардуми сухандон буд. Аёл на, зану фарзанд на, маунат на, Аз ин ситам ҳама осуда буду осон буд. Ту Рӯдакиро, эй моҳрӯ, ҳамебинӣ, Бад - он замона надидӣ, ки инчунин он буд. Бад - он замона надидӣ, ки дар ҷаҳон рафтӣ Сурудгӯён, гӯӣ ҳазордастон буд. Шуд он замона, ки ӯ унси родмардон буд, Шуд он замона, ки ӯ пешкори мирон буд. Ҳамеша шеъри варо зӣ мулук девон аст, Ҳамеша шеъри варо зӣ мулук девон буд. Шуд он замона, ки шеъраш ҳама ҷаҳон бишнуфт, Шуд он замона, ки ӯ шоири Хуросон буд. Куҷо ба гетӣ будаст номвар деҳқон, Маро ба хонаи ӯ сим буду ҳамён буд. Киро бузургию неъмат зи ину он будӣ, Варо бузургию неъмат зи оли Сомон буд. Бидод мири Хуросон - ш чил ҳазор дирам, Дар ӯ фузунии як панҷ мири Мокон буд. Зи авлиёи пароканда низ ҳашт ҳазор, Ба ман расид, бад - он вақт ҳоли хуб он буд. Чу мир дид сухан, дод доди мардии хеш, Зи авлиёш чунон, к - аз амир фармон буд. Кунун замона дигар гашту ман дигар гаштам, Асо биёр, ки вақти асову анбон буд.
| 